Χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο δύσκολες εμπειρίες που βιώνει ο άνθρωπος. Η προδοσία για την οποία ο λόγος όπου κι αν απαντάται, στον κοινωνικό, τον εργασιακό,τον προσωπικό χώρο μας, αφήνει τα σημάδια της. Τι οδηγεί ή τι προκαλεί την προδοσία και πώς αυτή η δραματική εμπειρία μπορεί να μας οδηγήσει στη γενναιοδωρία της αγάπης.
Τι υποδηλώνει μια προδοσία;
Κάθε προδοσία «προϋποθέτει»την ύπαρξη της εμπιστοσύνης. Κι η εμπιστοσύνη είναι ένα βασικό στοιχείο της ανθρώπινης συμπεριφοράς που καλλιεργείται από πολύ νωρίς. Η ανάγκη της εμπιστοσύνης αρχίζει να γίνεται έντονη από το πρώτο κιόλας έτος ζωής του παιδιού–είναι η ανάγκη του να εμπιστευτεί τους γονείς του και στη συνέχεια άλλους ανθρώπους που το φροντίζουν. Αν αυτή η ανάγκη έχει κλονιστεί από τις πρωτογενείς εμπειρίες μας, γινόμαστε άνθρωποι χωρίς εμπιστοσύνη. Συνεπώς,μιλάμε για προδοσία στις σχέσεις των ανθρώπων που είχαν βασισθεί στην εμπιστοσύνη: μπορεί να μας προδώσει ένας άνθρωπος που εμπιστευόμαστε, δεν μπορεί να μας προδώσει κάποιος που δεν είναι σύντροφος, γονιός ή ο φίλος και με τον οποίο δεν είχαμε σχέσεις και επαφές, σε τέτοια περίπτωση δεν μπορεί να τεθεί θέμα προδοσίας.
Η προδοσία αφορά περισσότερο άντρες ή γυναίκες;
Πιστεύω ότι δεν διαφέρει πολύ στα δύο φύλα. Ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις οι γυναίκες που προδίδονται από έναν άντρα, εφόσον τον έχουν αγαπήσει και νιώθουν ότι ανήκουν σε αυτόν, βιώνουν την προδοσία με πιο βαρύ και δυσβάσταχτο τρόπο. Απ’ την άλλη όμως και για έναν άντρα το θέμα της προδοσίας που θα υποστεί από το άλλο φύλο πιθανώς να είναι ακόμα πιο ισχυρό. Η προδοσία διαφέρει ως πράξη και ως συναίσθημα στους ανθρώπους. Αφήνει πιο έντονο το στίγμα της στους πιο ευαίσθητους ανθρώπους.
Διαφέρει η προδοσία στον έρωτα, τη φιλία, την εργασία;
Βεβαίως, και μάλιστα στην εποχή μας η προδοσία στον εργασιακό χώρο απαντάται συχνά και με μεγάλη ένταση διότι στα ζητήματα της δουλειάς επενδύουν πολύ και οι γυναίκες και οι άντρες. Την συγκεκριμένη περίοδο μάλιστα με την κορύφωση της ανεργίας η πλειονότητα τωνανθρώπων αισθάνονται προδομένοι από το σύστημα καθώς επίσης ότι οι ίδιοι έχουν προδώσει την οικογένεια τους αλλά και το επάγγελμα τους. Φαύλος κύκλος…
Η προδοσία οδηγεί σε παραίτηση, σε ματαίωση, εγκατάλειψη των προσπαθειών μας;
Είναι φυσικό να προκαλεί όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Ωστόσο, μια ώριμη προσωπικότητα κι ένας άνθρωπος που έχει την ικανότητα επιβίωσης και προσαρμογής, θα πει την τελευταία κουβέντα στον εαυτό του και τους άλλους: θα τα καταφέρω, θα κάνω αυτή την δουλειά ή εκείνη τη δουλειά. Με ό,τι «υλικό» βρω, θα τα καταφέρω.
Η αγάπη σχετίζεται με την προδοσία;
Αν η κρίση της προδοσίας αντιμετωπισθεί με επίγνωση, μέσα από την κατανόησή της, μπορεί να μας οδηγήσει στη γενναιοδωρία της αγάπης. Χρειάζεται όμως σήμερα να διευκρινίσουμε τι είναι αγάπη. Αγάπη είναι οι σχέσεις που κάνουν οι άνθρωποι και όχι ένα ακαθόριστο συναίσθημα. ΚΙ επίσης έχει σημασία τι είδους σχέση έχω με τον άνθρωπο που λέω πως αγαπώ. Έχει σημασία πόσο τον αγαπάω, πόσο τον δέχομαι, πόσο τον θαυμάζω, πόση υπομονή έχω μαζί του, πόσο τον κατανοώ, πόσο τον σέβομαι, πόσο συνεργάζομαι μαζί του. Η αγάπη δεν είναι απλό πράγμα, είναι το πιο σύνθετο και το πιο πολύπλοκο. Και το κυριότερο, θέλει χρόνο. Δεν έχει καμία σχέση με την ευκολία που κυριαρχεί σήμερα στη ζωή μας.
Τι υποδηλώνει μια προδοσία;
Κάθε προδοσία «προϋποθέτει»την ύπαρξη της εμπιστοσύνης. Κι η εμπιστοσύνη είναι ένα βασικό στοιχείο της ανθρώπινης συμπεριφοράς που καλλιεργείται από πολύ νωρίς. Η ανάγκη της εμπιστοσύνης αρχίζει να γίνεται έντονη από το πρώτο κιόλας έτος ζωής του παιδιού–είναι η ανάγκη του να εμπιστευτεί τους γονείς του και στη συνέχεια άλλους ανθρώπους που το φροντίζουν. Αν αυτή η ανάγκη έχει κλονιστεί από τις πρωτογενείς εμπειρίες μας, γινόμαστε άνθρωποι χωρίς εμπιστοσύνη. Συνεπώς,μιλάμε για προδοσία στις σχέσεις των ανθρώπων που είχαν βασισθεί στην εμπιστοσύνη: μπορεί να μας προδώσει ένας άνθρωπος που εμπιστευόμαστε, δεν μπορεί να μας προδώσει κάποιος που δεν είναι σύντροφος, γονιός ή ο φίλος και με τον οποίο δεν είχαμε σχέσεις και επαφές, σε τέτοια περίπτωση δεν μπορεί να τεθεί θέμα προδοσίας.
Η προδοσία αφορά περισσότερο άντρες ή γυναίκες;
Πιστεύω ότι δεν διαφέρει πολύ στα δύο φύλα. Ενδεχομένως σε κάποιες περιπτώσεις οι γυναίκες που προδίδονται από έναν άντρα, εφόσον τον έχουν αγαπήσει και νιώθουν ότι ανήκουν σε αυτόν, βιώνουν την προδοσία με πιο βαρύ και δυσβάσταχτο τρόπο. Απ’ την άλλη όμως και για έναν άντρα το θέμα της προδοσίας που θα υποστεί από το άλλο φύλο πιθανώς να είναι ακόμα πιο ισχυρό. Η προδοσία διαφέρει ως πράξη και ως συναίσθημα στους ανθρώπους. Αφήνει πιο έντονο το στίγμα της στους πιο ευαίσθητους ανθρώπους.
Διαφέρει η προδοσία στον έρωτα, τη φιλία, την εργασία;
Βεβαίως, και μάλιστα στην εποχή μας η προδοσία στον εργασιακό χώρο απαντάται συχνά και με μεγάλη ένταση διότι στα ζητήματα της δουλειάς επενδύουν πολύ και οι γυναίκες και οι άντρες. Την συγκεκριμένη περίοδο μάλιστα με την κορύφωση της ανεργίας η πλειονότητα τωνανθρώπων αισθάνονται προδομένοι από το σύστημα καθώς επίσης ότι οι ίδιοι έχουν προδώσει την οικογένεια τους αλλά και το επάγγελμα τους. Φαύλος κύκλος…
Η προδοσία οδηγεί σε παραίτηση, σε ματαίωση, εγκατάλειψη των προσπαθειών μας;
Είναι φυσικό να προκαλεί όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα. Ωστόσο, μια ώριμη προσωπικότητα κι ένας άνθρωπος που έχει την ικανότητα επιβίωσης και προσαρμογής, θα πει την τελευταία κουβέντα στον εαυτό του και τους άλλους: θα τα καταφέρω, θα κάνω αυτή την δουλειά ή εκείνη τη δουλειά. Με ό,τι «υλικό» βρω, θα τα καταφέρω.
Η αγάπη σχετίζεται με την προδοσία;
Αν η κρίση της προδοσίας αντιμετωπισθεί με επίγνωση, μέσα από την κατανόησή της, μπορεί να μας οδηγήσει στη γενναιοδωρία της αγάπης. Χρειάζεται όμως σήμερα να διευκρινίσουμε τι είναι αγάπη. Αγάπη είναι οι σχέσεις που κάνουν οι άνθρωποι και όχι ένα ακαθόριστο συναίσθημα. ΚΙ επίσης έχει σημασία τι είδους σχέση έχω με τον άνθρωπο που λέω πως αγαπώ. Έχει σημασία πόσο τον αγαπάω, πόσο τον δέχομαι, πόσο τον θαυμάζω, πόση υπομονή έχω μαζί του, πόσο τον κατανοώ, πόσο τον σέβομαι, πόσο συνεργάζομαι μαζί του. Η αγάπη δεν είναι απλό πράγμα, είναι το πιο σύνθετο και το πιο πολύπλοκο. Και το κυριότερο, θέλει χρόνο. Δεν έχει καμία σχέση με την ευκολία που κυριαρχεί σήμερα στη ζωή μας.
Μαριέττα Πεπελάση, συμβουλευτική ψυχολόγος