Η θέσπιση ορίων δεν είναι διόλου εύκολη υπόθεση για το γονιό. Αφενός γιατί τον φέρνει σε σύγκρουση με το παιδί του, αφετέρου διότι συχνά ούτε ο ίδιος έχει όρια στον τρόπο ζωής του, ώστε να λειτουργήσει ως πρότυπο για τον μικρό παρατηρητή.
Ωστόσο, η θέσπιση ορίων είναι απαραίτητη, διότι ενισχύει το περιβάλλον ασφάλειας και σταθερότητας του παιδιού. Τα κλειδιά της διαπαιδαγώγησης είναι:
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Να του διδάξετε τι είναι σωστή συμπεριφορά. Πχ. Όταν και αν το παιδί δείξει κάποια σκληρότητα, κακία ή είναι πολύ εγωιστικό ή πει ψέματα, τότε να μη του τα ψάλλετε, να κάνετε κήρυγμα ή να το νουθετήσετε μέσω ενοχών. Καλύτερα να του θέσετε τον προβληματισμό «Πώς θα μπορούσες αυτό να το χειριστείς καλύτερα;»
ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ
Η παντελής απουσία των ορίων και των παραμέτρων κάνει τα παιδιά να αισθάνονται ανασφάλεια, να νιώθουν χαμένα και να μην μπορούν να βάζουν όρια οι ίδιοι στη ζωή τους.
ΣΕΒΑΣΜΟΣ
Πώς θα θέλατε το παιδί σας να σας μιλάει; Έτσι ακριβώς θα έπρεπε να μιλάτε κι εσύ στο παιδί σας. Ιδιαίτερα όταν πρέπει να το «διορθώσετε» για κάτι που δεν έκανε σωστά. Όταν σωφρονίζουμε ένα παιδί με ένα λογικό, αγαπητό και θετικό τρόπο για κάτι που έχει κάνει λάθος, θα μάθει να παίρνει την ευθύνη για τις ενέργειές του.
ΔΙΑΧΩΡΙΣΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Εξηγήστε του ότι παρόλο που δεν σας άρεσε αυτό που έκανε ή είπε, εξακολουθείτε να το αγαπάτε και να το σέβεστε. Ακούστε τι έχει να πει, τι συναισθήματα θέλει να εκφράσει και μετά εξηγήστε του ποια είναι η σωστή συμπεριφορά στην προκειμένη περίπτωση και γιατί! Το γιατί είναι κάτι πραγματικό ή απλά έτσι είναι, επειδή εσύ νομίζεις; Έχεις λογικά, πραγματικά επιχειρήματα να το στηρίξεις;
ΣΥΝΕΠΕΙΑ
Μην αλλάζετε τους κανόνες κάθε φορά που σας βολεύει. Να έχετε συνέπεια στα λόγια και στις πράξεις σας. Μην απειλείτε για κάτι που δεν μπορείτε να τηρήσετε.
ΤΙΜΩΡΙΑ ΑΛΛΑ ΜΕ ΜΕΤΡΟ
Όταν βάζετε όρια και παραμέτρους που έχουν βάση την πραγματικότητα και την λογική, βάζετε τα θεμέλια και δίνετε και τα εργαλεία στο παιδί να αποκτήσει αυτοέλεγχο, να είναι υπεύθυνο και να προστατεύσει τον εαυτό του. Ακόμα και με ένα 5χρονο είναι σημαντικό να κουβεντιάσετε για ορισμένους κανόνες και συνέπειες στο σπίτι.
Είναι σημαντικό να δείχνετε στο παιδί ότι νοιάζεστε για τη γνώμη του και τα συναισθήματά του και να του δείχνετε ότι αυτό που σκέπτεται είναι σημαντικό. Ταυτόχρονα του διδάσκει πόσο σημαντικό είναι να υπάρχουν κανόνες, γιατί υπάρχουν και πόσο μπορούν να είναι ωφέλιμοι για εκείνο.
Μιχάλης Χαντάς, ψυχολόγος
